دانستنی ها
دوره زندگی دندانهای شیریوجود دندانها در دهان تأثير چشمگيري در زيبايي فرد دارد. دندانهايي كه در موقعيت مناسب قرار گرفته و به درستي روي همديگر جفت ميشوند، باعث آشكار شدن هماهنگي و قرينگي نماي صورت شده و جنبه مهمي ازبيان احساس و شخصيت فرد را در معرض نمايش قرار ميدهند.
دندانها امكان گاز گرفتن و جويدن را نيز فراهم ميكنند و در نهايت با بودن دندانهاست كه امكان تكلم صحيح فراهم ميشود. رويش دندانها از سن تقريبي 6 ماهگي در نوزادان شروع ميشود. اين گروه از دندانها، شيري هستند كه بعدا با بزرگتر شدن كودك جاي خود را به دندانهاي دائمي ميدهند. دندانهاي شيري 20 عدد هستند كه 10 تا در فك بالاو 10 تا در فك پايين قرار دارند. گاهي بندرت امكان عدم وجود يك يا چند دندان شيري وجود دارد كه در اين موارد لازم است با دندانپزشك مشورت شود. دندانهاي شيري در دندانپزشكي با حروف انگليسي A تا E مشخص ميشوند.
وظيفه دندانهاي شيري علاوه بر وظايف گفته شده در اين مقدمه، حفظ فضا و هدايت جهت حركت دندانهاي دائمي زيرين و همچنين در بعضي نواحي تحريك مخاط براي تبديل شدن به دندان دائمي است.
دندانهاي شيري كودكان به دندانهاي پيشين، نيش و دندانهاي آسياب شيري تقسيم ميشوند. دندانهاي شيري پيشين از 6 ماهگي شروع به رويش كرده و حدود 7ـ6 سالگي شروع به افتادن ميكنند. تأخير در رويش يا افتادن دندانهاي شيري در حدود 6 ماه طبيعي است و در موارد تأخير زيادتر لازم است با دندانپزشك مشاوره انجام شود. دندان نيش شيري در سن تقريبي 18 ماهگي ميرويند ولي افتادن دندان شيري نيش در فك بالا و پايين در سنين متفاوتي رخ ميدهد، به طوري كه در فك بالا در سن تقريبي 12 ـ 11 سالگي و در فك پايين در سن تقريبي 9 سالگي اتفاق ميافتد و دندان نيش دائمي جايگزين ميشود. دندانهاي آسياب شيري نيز در سن حدود 26 ـ 16 ماهگي به تدريج در دهان ظهور پيدا كرده و دندانهاي دائمي جانشين آنها كه دندانهاي آسياب دائمي كوچك هستند در سنين 11 ـ 9 سال جايگزين آنها ميشوند.
قبل از رويش دندانهاي دائمي، ريشه دندانهاي شيري دچار خوردگي ميشوند و متعاقب آن حركت تاج دندان دائمي به طرف محيط دهان انجام ميشود. از دست رفتن زودهنگام يا تأخير در افتادن دندان شيري ميتواند باعث صدمه به دندان دائمي جايگزين شونده شود و ناهنجاريهايي مثل اختلالات تكلمي، نامرتبي دندانها، نماي صورت نامناسب، مشكلات جويدن، مشكلات لثهاي و افزايش هزينههاي درماني در آينده شود كه مشكلات گفته شده درمانهاي متعددي مثل ارتودنسي، گفتارـ درماني، درمانهاي لثهاي و... را توسط متخصصان مربوطه طلب خواهد كرد. در موارد از دست رفتن زودهنگام دندانهاي شيري دندانپزشك قادر است فضاي آن را توسط فضاي نگهدارنده حفظ كرده و اقدامات درماني مورد نياز را انجام دهد يا آن را تحت معاينات مجدد دورهاي قرار دهد.
البته صرفاً افتادن زودرس دندان شيري باعث ايجاد اين مشكلات نميشود. به طوري كه با پوسيده شدن دندان شيري، اين چرخه با شدت كمتري شروع ميشود يعني وقتي يك دندان شيري پوسيده ميشود، امكان از دست رفتن فضاي دندان دائمي به مقدار پوسيدگي ايجاد شده فراهم ميشود بنابراين ترميم زودهنگام دندان شيري باعث جلوگيري از ايجاد حتي كوچكترين مشكلات شده و خطر از دست دادن دندان شيري و بروز ناهنجاريهاي بزرگتر را كم ميكند.
علوم تجربی مجموعه ای از دانشهاست در مورد آنچه اطراف ما می گذرد .